Söz konusu ticaret olduğu zaman komplike süreçler, karmaşık iş biçimleri ve karşılıklı uzlaşı gerektiren konular devreye girmektedir. Günümüzde ticaretin farklı boyutlar kazanması, globalleşmesi ve özellikle online ticaretin giderek yaygınlaşması, işletmelerin hukuki açıdan bazı güvenceleri sağlamaları zorunluluğunu da beraberinde getirmektedir. Her türlü güvenceye karşın yine de ticari süreçlerde kimi zaman birtakım sorunlar ve uyuşmazlıklar ortaya çıkabilmektedir. Bu tip durumlarda da ticari davaların açılması söz konusu olmaktadır. Ticari davaların ve sürecin ne şekilde işlediğine değinmeden önce ticari davanın tanımını yapmak gerekmektedir.
Ticari Dava Nedir?
Ticari süreçlerde yaşanan problemlerin hukuki yollardan çözülebilmesi için başvurulan yöntem ticari dava açılmasıdır. Günümüzde ticaret biçimleri çok çeşitlenmiş ve ticari süreçlerin işleyişi de değişmiştir. Bunlar göz önüne alındığında, açılan ticari davaların da türleri birbirinden farklı olabilmektedir. Günümüz ticaret koşullarında, hız, güvenlik, esneklik gibi konular ön plandayken, işleyişte çıkan uyuşmazlıkların da uzman kişilerce çözümlenmesi çok daha önemli bir boyut kazanmıştır. Çünkü ticari ilişkiler, ticari olmayan ilişkilere göre çok daha farklı esaslara dayanarak düzenlenmelidir.
Ticari dava, başkaları tarafından ihlal edilen veya tehlikeye sokulan hakların ticari haklar olması halinde söz konusu olan bir dava türüdür ve ticari davalar hem Ticaret Hukukunu hem de Medeni Hukuku yakından ilgilendirmektedir. Ticari davaları, Ticaret Hukukunu yakından ilgilendirir çünkü hangi davaların ticari dava olduğu Türk Ticaret Kanunu’nun 4. Maddesi’nde yer almaktadır ve bu uyuşmazlıklar Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. Ticari davalar Medeni Hukuk ile yakından ilgilidir çünkü yaşanan uyuşmazlıklar taraflardan birince mahkeme önüne getirilirse iki taraf arasındaki bu ticari ilişkiye devlet de karışmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu, Türk Medeni Kanunu’nun ayrılmaz bir parçasıdır. Bir ticari işletmeyi ilgilendiren işlem ve fiillere ilişkin, diğer kanunlarda yazılı özel hükümlerin her biri de ticari hükümlerdir. Hakkında ticari bir hüküm bulunmayan ticari işlerde mahkeme, ticari örf ve adetlere göre karar vermektedir. Eğer bu da bulunmuyorsa mahkeme genel hükümlere karar vermektedir. Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlar ticari iş; bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ise ticari işlerdir.
TTK’ya Göre Ticari Davalar
Türk Ticaret Kanunu’na göre ticari davalar şunlardır:
*Her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili konulardan doğan davalar
*İki tarafı da tacir olan bir işlem, eylem veya iş, iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili uyuşmazlıklar
Ticari Davalar Kaça Ayrılır?
Ticari işletmelerde uyuşmazlıkların giderilmesi için başvurulan ticari davalar kendi içerisinde çeşitlere ayrılmaktadır. Mutlak ticari davalar, nispi ticari davalar, havale, vedia ve telif gibi işletmeleri ilgilendiren diğer davalar ticari davaların türleridir.
Mutlak Ticari Davalar: Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlardan doğan davalara mutlak ticari davalar denilmektedir. Mutlak ticari davalarda tarafların tacir olup olmadığına bakılmamaktadır. Ticari davanın konusu, Türk Ticaret Kanunun 4/1 ve 1-6 bentleri ile ilgili konuları ele almaktadır. Mutlak ticari davalar 4 maddede çeşitlenmektedir. Bunlar, Ticaret Kanunu’ndan doğan davalar, Medeni Kanun’dan doğan davalar, Borçlar Kanunu’ndan doğan davalar ve özel hükümleri gereği mutlak ticari dava sayılan davalardır. Öte yandan, rekabet yasağının ihlali, yayın sözleşmesi, kredi mektubu ve kredi emri, komisyon sözleşmesi, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacirlerle ilgili konularda da mutlak ticari davalar olarak görülebilmektedir. Özel hükümlerden kaynaklı olan mutlak davalar ise kooperatif kanunu uyuşmazlıkları, ticari işletme rehin kanunu uyuşmazlıkları, iflas davaları olarak sayılabilir.
Nispi Ticari Davalar: Nispi ticari davalar, tarafların birini ya da her ikisini de ilgilendiren ticari uyuşmazlıklar nedeniyle açılan ticari davalardır. Nispi ticari davaların, mutlak ticari davalardan önemli bir farkı vardır. O da Nispi ticari davalarda tacir ve ticari işletme sıfatlarının bulunması gerekmektedir.
Ticari Davalar Ne Kadar Sürer?
Ticari davaların kapsamı çok geniştir ve konuları da oldukça çeşitlidir. Bu durum da dava süresini belirleyen bir etkendir. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ticari uyuşmazlıklar konusunda gelen olarak 10-12 ay gibi bir sürede karar verdiği görülmektedir.
Ticari Davalarda Arabuluculuk
2018 yılının Aralık ayı itibariyle ticari davalarda arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir. Buna göre, bir ticari davanın konusu bir miktar paranın ödenmesi ya da tazminat talepleri ise dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması zorunluğu bulunmaktadır. Arabulucular ise kendilerine yapılan başvuruyu, 6 hafta içinde sonuçlandırmak zorundadır.
Diğer Yazılarımız: